Những kẻ phản văn minh
Bạn tôi mới mua chiếc Airpod, và vì đây là tai nghe không dây, nên cậu ta và người yêu mình, bây giờ đã được thoải mái ngồi xa nhau, không còn bị vướng víu bởi giới hạn của dây nối, thứ đã từng khiến 'cho anh gần em thêm chút nữa' để nghe nhạc.
Sự bất tiện của dây nối đã được Apple gỡ bỏ, nhưng nó đồng thời cũng loại bỏ một trải nghiệm, tuy bất tiện, nhưng lại rất kiểu "lãng mạn", khi sợi dây tai nghe, vừa là vật giới hạn, vừa là vật gắn kết nối hai người lại.
Nếu bạn là người ám ảnh với năng suất làm việc, thì hẳn viết thư tay là thói quen xứng đáng tuyệt chủng. Bạn phải cất công viết, dán tem, ra bưu điện gửi thư, rồi dành cả vài ngày, thậm chí cả tháng chờ đợi trong hy vọng (nhiều khi còn là trong vô vọng, vì không được hồi âm). Quá nhiều công sức, quá nhiều hoài mong, quá mất thời gian.
Gần đây, cậu bạn khác của tôi mới xin được củ nâu & rủ cả nhóm đi nhuộm vải thử. Mất nguyên buổi sáng để rửa, thái, xay, vắt nước, sau đó tự nhuộm, nhưng cảm giác được cầm một tấm vải, với họa tiết mình tự vẽ, với họ hạnh phúc hơn nhiều là bỏ 100k đặt hàng trên Shopee.
Bất tiện thì có nhưng chính nó lại mang tại một giá trị rất khác lạ.
Trong cuốn Thế giới mới tươi đẹp, nơi mà đúng như tên gọi của nó, mọi sự bất tiện được loại trừ đến gần như tuyệt chủng. Thậm chí, mọi người được lệnh phải yêu vô tư lự, để loại bỏ những sự bất tiện của việc hẹn hò, thất tình, bị khước từ, bị phản bội.
Và như mọi câu chuyện, chúng ta luôn có 1 nhân vật chống đối, đó là thằng John man rợ. Ở một trong những đoạn văn xúc động nhất trong thế giới phản địa đàng này, khi thằng John được hỏi, nó muốn làm người văn minh hay phản văn minh, John trả lời:
"Nhưng tôi thích sự bất tiện (inconveniences).
"Chúng tôi thì không thích", Người điều khiển nói. Chúng tôi thích làm mọi thứ thoải mái.
‘Nhưng tôi không muốn thoải mái. Tôi muốn Chúa, tôi muốn thơ ca, tôi muốn nguy hiểm thực sự, tôi muốn tự do, tôi muốn lòng tốt. Tôi muốn tội lỗi".
"Thực tế", Mustapha Mond nói "cậu đang tuyên bố quyền được bất hạnh".
"Được rồi", thằng man rợn thách thức ’Tôi tuyên bố quyền được bất hạnh.
Trong cuốn The World Beyond Your Head, nhà văn Crawford, người từng bỏ công việc học thuật của mình để đi làm thợ sửa chữa xe, đề xuất một triết lý sống mới đòi hỏi nhiều "ma-sát'' hơn, hay nhiều sự bất tiện hơn.
Ông ghét những chiếc xe sang trọng, vì mọi trải nghiệm quá trơn tru đến mức, bạn chẳng còn ký ức gì khi ngồi lên nó, (xe khi đó chỉ là 1 phương tiện giúp bạn đi từ A đến 😎. Ông cho rằng cuộc đời hạnh phúc là đòi hỏi những chướng ngại (physical constraints), khiến chúng ta phải đối mặt với nó, thay vì loại trừ nó.
Tiện nghi khiến cuộc đời dễ chịu, Tết đỡ vất vả khi bạn có thể 'outsource' mọi thứ sang thị trường, nhưng đồng thời chúng ta cũng đánh mất gì đó.
Tất nhiên, thời nay, chỉ có một số 'dị nhân' mới dùng 100% thư tay, Nokia 1100i, hay vẫn tự may quần áo mặc. Tuy nhiên, giống như chẳng ai chết và nguyện ước "Khi tôi chết, hãy chôn tôi cùng chiếc Ipad, Iphone & Áo Zara", khả năng cao chúng ta vẫn chọn những bức thư tay, một chiếc tẩu tự làm hay bất cứ thứ gì mà vẫn còn chút "bất tiện" chứa trong mình.
*** Đọc thêm: Brave New World; The World Beyond Your Head
Via Minh Đào
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét